Sống trên đời để làm gì? Đây là một câu hỏi chẳng dễ trả lời chút
nào. Cứ sự thường, ta chẳng mảy may để ý đến nó, vì càng nghĩ đến nó, ta
chỉ càng cảm thấy bế tắt bởi một mớ những tư tưởng tối tăm lẫn lộn. Khi
người ta vui, thành công, hạnh phúc, người ta chẳng cần biết lý do nào
đưa đến sự hiện hữu của mình. Khi người ta còn trẻ, người ta thường
không bận tâm mấy đến chuyện vì sao mình lại hiện hữu ở nơi đây. Khi
người ta tràn trề sức sống, người ta chỉ chăm chú đến việc làm cho mình
được triển nở, được khẳng định đến mức hoàn hảo nhất, chứ chẳng có giờ
mà lo nghĩ đến câu hỏi rắc rối này. Chỉ khi nào ta đau khổ, thấy mất đi ý
nghĩa cuộc đời, thấy mình sắp phải bước vào
ngưỡng cửa của một thế giới khác, thấy hơi thở của mình dường như đã đến hồi cạn kiệt, ta mới cảm thấy có cái gì đó bồi hồi trong tận cõi linh hồn, chất vấn ta về nguồn cội thiêng liêng, về cái mà ta ít bao giờ muốn nghĩ tới.
ngưỡng cửa của một thế giới khác, thấy hơi thở của mình dường như đã đến hồi cạn kiệt, ta mới cảm thấy có cái gì đó bồi hồi trong tận cõi linh hồn, chất vấn ta về nguồn cội thiêng liêng, về cái mà ta ít bao giờ muốn nghĩ tới.
Thực ra thì, giả như không có ta hiện
diện trên đời, có gì mất mát xảy ra không? Câu trả lời đến ngay với ta
có lẽ là “không” – một con số “0” thật to tướng. Thế giới này mênh mông
là thế, ta còn nhỏ hơn là một chấm nhỏ li ti giữa biết bao con người và
muôn loài thọ tạo. Chắc là vũ trụ này cũng chẳng tan biến đi khi ta
chết! Chắc là xã hội này vẫn cứ tồn tại, thậm chí là thịnh vượng hơn, dù
ta có sống chết ra sao! Trước khi ta ra đời, chẳng phải mọi chuyện vẫn
diễn ra bình thường đấy thôi, cả nhiều tỷ năm rồi. Quãng thời gian từ
lúc ta sinh ra đến lúc chết đi, so với dòng chảy của lịch sử, chẳng khác
nào một khoảng khắc bé xíu. Trong lúc sinh thời ấy, đến với ta dường
như chỉ toàn là chua chát với đắng cay. Sống mà luôn có niềm vui, bình
an, hạnh phúc thì có trở về với cát bụi cũng thấy được mãn nguyện vì
thấy dẫu sao mình cũng được hưởng chút ý nghĩa khi hiện diện trên đời.
Đã sống không được bao lâu mà đau buồn này đến khổ sở khác kéo đến, cầu
không được, ước không thành, phải xa người mình yêu, gần người mình
ghét… Một cuộc sống như vậy thì sống để làm gì? Ta ước gì mình đừng tồn
tại để không phải gánh chịu số phận hẩm hiu ấy. Nhưng có vẻ như tồn tại
hay không tồn tại không phải là do ý ta muốn và chọn. Nó không nằm trong
quyền quyết định của ta.
Nếu như có ta hay không có ta, thế giới
này cũng chẳng khác nhau mấy, thì tại sao Tạo Hóa lại muốn cho ta được
“hiện hữu” chứ không phải nằm trong cõi “hư vô”? Khi đưa ta từ chỗ
“không” ra chỗ “có”, Tạo Hóa ban cho ta một hình hài để được nhìn thấy,
ban cho ta một cái tên để được gọi, một khuôn mặt để được nhận diện, và
một chỗ đứng trong thế giới hữu hình này. Đối với nhiều người, ta chỉ là
một trong thế giới. Nhưng đối với một số người khác, ta là cả thế giới
đầy yêu thương. Ta có một vị thế độc tôn mà không ai trên đời này, dù
giỏi giang và thánh thiện mấy, có thể thay thế được. Bố mẹ ta chỉ có thể
sinh ra ta một lần thôi. Những người khác do bố mẹ ta sinh ra trước và
sau đó, được gọi là anh chị em của ta, chứ không phải là ta. “Tính duy
nhất” của sự hiện hữu làm cho ta cảm thấy mình thật giá trị vô cùng.
Giữa hai thái cực của cái “không” và “có”, Tạo Hóa đã chọn cái “có” cho
mình. Ta chẳng hiểu vì sao, nhưng ta đoan chắc rằng hẳn là Ngài có lý do
để làm điều ấy và nhiệm vụ của ta là vâng phục Ngài, đón nhận món quà
hiện hữu Ngài ban cho với một lòng biết ơn và thành kính.
Thực ra, hiện diện trong thế giới này, ta
không vô dụng như mình vẫn tưởng. Dù ta có cuộc sống riêng của mình
nhưng sự sống của ta được gắn kết với nhiều người bằng những mối tương
quan. Ngay khi biết ta được thành hình trong dạ mẹ, đã có biết bao người
mong ngóng ta chào đời. Khi ta cất tiếng khóc đầu tiên, niềm rạng rỡ
của những người thân cũng long lanh nơi khóe mắt. Khi lớn lên, ta tạo
lập giao kết với nhiều người khác nữa. Thế giới của ta ngày càng được mở
ra với chằng chịt những mối quan hệ ấy. Lối sống của ta, vì nằm trong
các mối liên hệ khác, nên cũng có một sức ảnh hưởng không hề nhỏ, cho
chính ta và cho những ai nằm trong thế giới ấy của ta. Biết đâu một sự
hy sinh của ta giúp tăng thêm nghị lực cho người khác. Biết đâu một chút
chia sẻ của ta cũng giúp sưởi ấm nhiều tâm hồn. Biết đâu một lời nói
ngọt ngào của ta giúp ai đó thêm tin yêu vào cuộc sống. Giọt mồ hôi nước
mắt của ta nơi ruộng đồng đã giúp nhiều người có được miếng cơm ngon.
Những vất vả của ta nơi bục giảng giúp đào tạo bao lớp trẻ nhiệt thành
cho đất nước… Dù tầm ảnh hưởng của nó không như các bậc vĩ nhân, và có
khi chẳng mấy ai để ý đến, nhưng sự thật là nếu không có những việc làm
ấy của ta, thế giới này cũng thiếu đi một cái gì đó, dù là nhỏ nhoi, và
chắc là nó cũng khác đi chút gì đó.
Cho ta hiện hữu trên đời, Tạo Hóa cũng
ban cho ta một sứ mạng cao cả, mà chỉ mình ta mới có thể chu toàn được.
Sứ mạng ấy trước hết là dành cho ta, sau đó là hướng đến tất cả những
người khác. Ngài mời gọi chúng ta hãy hướng về Ngài, đứng về phía của
Ngài, cùng cộng tác với Ngài để tiếp tục bồi đắp thêm cho công trình tạo
dựng. Đây quả thực là một niềm vinh hạnh dành cho chúng ta vì vốn dĩ
Ngài không cần chút sức mọn của chúng ta. Chúng ta thụ hưởng sự sống từ
Ngài nên chắc chắn chúng ta phải bám vào Ngài để tiếp tục tồn tại. Nhưng
Ngài không đối xử với chúng ta như một nô lệ. Trái lại, Ngài xem chúng
ta như một cộng sự viên bằng cách ban cho chúng ta có tự do, ý chí và lý
trí. Chúng ta có quyền đưa ra những chọn lựa cho mình và chọn lựa ấy
của chúng ta sẽ có những tác động đến những loài khác. Ta có thể trở
thành người mang niềm vui đến cho người khác, nhưng cũng có thể trở nên
kẻ hủy diệt thế gian. Ta có thể là một ngọn lửa sưởi ấm lòng người nhưng
cũng có thể là một tảng băng lạnh lùng gieo chết chóc. Ta trở thành con
người như thế nào là tùy ở những chọn lựa của ta hằng ngày nơi cuộc
sống.
Cứ mỗi khi ta sống yêu thương, trao ban,
gắn kết, ta dường như thấy cuộc sống của mình thật ý nghĩa. Đó chính là
dấu chỉ của Tạo Hóa cho ta biết là ta đang đi đúng đường để hướng về
Chân Thiện Mỹ, là chính Ngài. Ngài cần mỗi người chúng ta làm điều đó,
Ngài muốn chúng ta sống như vậy, vì đó là con đường dẫn ta đến bình an,
đến sự hoàn thiện đích thực của mình. Cuộc sống của ta là một cuộc hành
hương tìm về Đấng Tạo Hóa. Những gì được ban cho ta là phương tiện giúp
ta thực hiện lộ trình này. Bởi thế, ta được sinh ta là để chia sẻ với
Tạo Hóa niềm hạnh phúc viên mãn của Ngài. Đó là một lời mời gọi cao quý
dành cho hết thảy chúng ta.
Bấy lâu nay, chúng ta có đủ ý thức về điều này không?
Pr. Lê Hoàng Nam, SJ
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét